De kerstboom

Vanmiddag belde Mert mij op met de vraag of ik vanavond met hem de kerstboom op wilde gaan zetten.... Eigenlijk vind ik het nog wel wat vroeg, maar ik heb hem beloofd om het morgenmiddag dan maar aan te pakken.

We hebben een paar jaar geleden een kunstboom gekocht met een set rode ballen. En eigenlijk ben ik dat zat. Die plastic boom, die rode ballen en eigenlijk het hele verschijnsel 'kerstboom'.

Toch kan ik me wel voorstellen dat kinderen er elk jaar weer van genieten. Het is ook wel een leuke tijd natuurlijk. Lichtjes, kaarsjes en veel gezelligheid. En die gezelligheid is dan weer zo door en door Nederlands... Dus het is ook een cultuurverschijnsel wat je dan maar door moet geven aan je kinderen.

Een tijd geleden waren er nog geen plastic kerstbomen. Maar moest er een echte spar gekocht worden. De enige variatie was ' met kluit' of 'zonder kluit'. Zonder kluit was beter, want met een beetje water gieten hield die de naalden wat beter vast tot na oud en nieuw. Het had ook een specifieke geur zo'n kerstboom in huis. En het uitzoeken op de markt of bij een kweker leverde altijd vermakelijke taferelen op. Een in het halfdonker aangeschafte boom kon dan nog wel aardig ogen, eenmaal thuis zag je vaak pas dat het een gedrocht was. Met een kale bovenkant, een scheef middenstuk en een bruine onderkant. met kunst-en vliegwerk knipte je dat wat bij en je draaide hem dan zo dat de lelijke kant tegen de muur stond.

Helemaal een kunst was het om het ding recht in de emmer te krijgen. En bij elke correctie vielen de eerste naalden al op de grond. Je kreeg kleverige handen en dan moest het optuigen nog beginnen.

Mijn ouders hadden een doos met kerstspullen. Elk jaar kwamen er een paar ballen bij en sneuvelden er ook een paar. Nu zouden we het een allegaartje noemen en snel gaan shoppen bij Intratuin. Maar toen niet. Er waren ballen met een verhaal. Die werden elk jaar op het mooiste plekje gehangen. Er waren klokjes, engeltjes en trompetjes. Ballen die glad waren en ballen met een deuk. Mijn moeder hield niet van gekleurde ballen. Dat hoorde niet in die tijd. Dat was ' kitsch..' Ook gekleurde lichtjes waren absoluut taboe. Nu is onze familie vrij Calvinistisch ingesteld, dus het kan ook wel zijn dat het daarmee te maken had.. Niet teveel zinnenprikkelende bonte kleurtjes.

Er was ook maar een enkele streng lampjes. In serie geschakeld. Als een lampje het niet deed, dan deed de rest het ook niet. Altijd weer een spannend moment was dat. Mijn vader viel de eer te beurt om de lampjes in de boom te doen. En het was nooit goed. Bovenin teveel, onderin ongelijk en in het midden weer niks... Een hele kunst. Zo'n streng lampjes ging dan ook vaak tientallen jaren mee.

Nu koop je voor een paar euro een doos met lampjes en als ze het niet meer doen koop je een nieuwe doos. Of twee. En veel mensen hebben elk jaar een nieuw thema in de boom: naturel, rood, paars, wit, goud of gewoon zilver. En kopen zich dan ook elk jaar arm bij de Intratuin. Want die zijn ermee begonnen met die kerstboomidioterie. En ik denk: laat maar gaan. Goed voor de binnenlandse bestedingen. Goed voor de economie en ik hoop oprecht dat het de mensen een beetje gelukkiger maakt dan het jaar ervoor.

Maar ik vrees dat je daarvoor wel wat meer nodig hebt dan een nieuw kleurtje in je kerstboom...