Luilak

Als geboren en getogen Twentenaar ben ik opgegroeid in het Oosten van Nederland. Een berichtje op het blog van mijn oom deed een lampje aangaan in mijn hoofd. Mijn oma woonde in Amsterdam en daar kwamen we natuurlijk nogal eens. En zo hoorde ik nog wel eens vertellen over ' Luilak'.

Een typisch West-Nederlands verschijnsel naar mijn idee. Hier kennen we dat niet. Het wordt gevierd op de zaterdag voor Pinksteren en is en was een soort kwajongensfeest. Belletje trekken en de laatste jaren natuurlijk gepaard gaande met ongeregeldheden door teveel drank en te weinig normbesef.

Mijn moeder vertelde er ook wel eens over. Dat ze als kind  natuurlijk graag mee wilde doen, maar pas om zeven uur naar buiten mocht. Want keurig net burgermansgezin.

Typisch toch dat er zo'n regionale spreiding zit in die feesten in Nederland. Luilak in het Westen en paasvuren in het Oosten.

Het Meertensinstituut heeft zich met dit onderwerp bezig gehouden. Regionale spreiding van openbare feesten. Wie 'Het Bureau' van Voskuil heeft gelezen weet dan waarover het gaat. Het Bureau is namelijk het voornoemde Meertensinstituut.

Luilak: info van het Meertensinstituut

Mijn oom schreef me er een aardig berichtje over terug:

Luilak

Ik zal openbaar antwoord geven op Nico's vraag hoe ik vroeger luilak vierde. Wij stonden om 6 uur op want eerder mocht niet en dan gingen we de straat op, rechtstreeks naar de bakker om de hoek van de Waalstraat en kochten een flinke zak "luilak bollen". Volgens mij weten alleen Amsterdammers wat dat zijn en hoe ze smaken. Het waren heel zachte broodjes, heerlijk. Dan hadden we een toetertje en trokken belletje, soms schreeuwden we door de brievenbus want de mensen hadden de bel natuurlijk afgesloten net als wij dat vanavond weer zullen doen. Brommers hadden we toen niet, nu razen ze met open uitlaten door het dorp en dat geeft een oorverdovende herrie. Koninginnedag was vroeger eigenlijk ook niks, er was gewoon helemaal niets te doen maar ik herinner mij wel dat er 's avonds vuurwerk was ergens in de buurt waar nu de RAI staat. Vergeet niet dat ik spreek over de eerste 10 jaar na de oorlog, het land was in opbouw en volgens mij veel Calvinistischer dan nu. Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg, was de leuze toen. Tegenwoordig wordt alles veel uitbundiger en met een boel alcohol gevierd.

(...)